دولت افغانستان برنامۀ تازۀ سوا دآموزی را به راه انداخته است که به زن های افغان که از تحصیلات پایه محروم بوده اند، توانایی این را می دهد تا از طریق تلفن های همراه شان خواندن و نوشتن را بی آموزند.
این برنامه «استاد موبایل» نام دارد، و برنامۀ تحصیلی ملی را در هردو زبان فارسی و پشتو در دسترس قرار می دهد و شامل ریاضیات نیز می باشد.
برنامۀ استاد موبایل با کمک ۸۰ هزار دالری از سوی ایالات متحد امریکا توسط شرکت پیوستون که یک شرکت افغانی فن آوری اطلاعات است، ایجاد شده است.
در برنامۀ استاد موبایل تمامی درس ها به صورت صوتی–تصویری است، و در آن نوشته ها، تلفظ، و اصطلاحات نصب شده اند و به طور رایگان در دسترس دانش آموزان قرار می گیرد.
باوجود میلیون ها دختری که در سطح کشور به مکتب می روند، نرخ سواد در افغانستان، بربنیاد داده های سازمان ملل متحد، دربین دختران تنها ۵,۱۲ درصد بوده و دربین مردان ۳,۳۹ درصد است.
مدیر عامل شرکت پیوستون، مایک دوسون به خبررسانی فرانسه گفته است: « این نُخستین باری ست که سواد آموزان فرصت این را به دست آورده اند تا آموزش های شان را از طریق تلفن های موبایل خویش، به صورت صوتی–تصویری دریافت کنند.»
این شرکت که در زمینۀ چنین کارهایی تجربه دارد، پیش از این برنامۀ «یک لپ تاپ برای یک کودک» را به راه انداخته بود که در آن ۳۰۰۰ کمپیوتر در شهرهای کابل، قندهار، هرات، بغلان و جلال آباد در دسترس زنان و کودکان قرار گرفت.
مایک دوسون افزوده است: « ما می توانیم با استفاده از تصویر، صوت، سؤال ها، و تمرین ها کار استادان را راحت تر سازیم.»
وی می افزاید: « تلفن های همراه از هر کمپیوتری ارزان تر هستند و مردم نیز با آن آشناتر هستند، و همچنین استفادۀ آن بسیار راحت تر است.»
این برنامۀ رایگان قابل نصب بر روی هرنوع تلفن همراهی است که دارای کارت حافظه و دوربین باشد.
درس های جداگانۀ این برنامه در آینده بر روی ویب سایت وزارت معارف نیز نشر خواهند شد.
آقای دوسون گفت است: « ما تلاش خواهیم کرد تا هرچه بیشتر شمار زیادی از مردم را در این برنام شامل بسازیم. موضوع دیگر این است که ما می توانیم موضوعات مطالعۀ بیشتری همچون انگلیسی، عربی، پشتو، صحت، و زراعت را نیز اضافه نماییم.»
وی اضافه کرد « برای گُسترش این برنامه، ما به دنبال گفتگوها با شرکت های مخابراتی و رسانه ها هستیم تا مردم را از این برنامه باخبر سازیم...ما با صاحبان دکان های تلفن موبایل گفتگوهایی را در بارۀ با ین نرم افزار انجام داده ایم و آنان علاقه مند هستند تا این ]برنامه [را مانند دیگر برنامه هایی که برروی تلفن های همراه نصب می شوند، برای مردم نصب کنند.»
وزارت معارف کشور گفته است که، در حال حاضر در حدود ۱۰۰ تن دانش آموز در پروژۀ آزمایشی از این برنامه استفاده می کنند، ۶۵ درصد آنان زنان هستند و قرار است تا این پروژه در سطح کشور گُسترده شود.
مدیر این برنامه ها، الله باز جام گفته است: « تمرکز و هدف ما بیشتر روی بانوان تحصیل نکرده می باشد.»
وی به خبررسانی فرانسه گفته است که، این وزارت آماده است تا برای ارتقای استاد موبایل برای خانم ها اقدام به هرکاری کند و همچنین این برنامه را ازطریق سی دی و دی وی دی توزیع کنند.
در بخش پروژۀ آژمایشی این برنامه در کابل، سمیرا احمدزی ۲۴ ساله که مادر دو کودک است گفته است که وی بدلیل وجود طالبان قادر به رفتن به مکتب نبوده است.
وی گفته است: « پس از آن من ازدواج کردم و حال با اجازه از سوی شوهرم به مرکز سواد آموزی آمده ام تا خواندن و نوشتن را یادبگیرم.»
گروۀ طالبان در سال ۲۰۰۱، پس از راه اندازی حملات ایالات متحد امریکا بیرون رانده شدند.
وزارت معارف کشور گفته است که، هم اکنون ۳۹ درصد از جمعیت ۴,۸ میلیونی کودکان دانش آموز در افغانستان را دختران تشکیل می دهند.
از سوی هم، نیروهای ناتو تا پایان سال ۲۰۱۴ از افغانستان خارج خواهند شد و فعالان حقوق بشر هراس از این دارند که شاید بخشی از آنچه که در دهۀ گذشته از سوی زنان به دست آمده اند با افزایش فشار بر دولت ازسوی طالبان، ازبین خواهند رفت.
باوجود این همه، استاد موبایل آورندۀ امیدی تازه برای آنانی است که فرصت تحصیل را در گذشته از دست داده بودند.
لاله های سرخ مزار
