هرات صدها شهرک صنعتی و چراغی که به خانه رواست !!

نخستین فابریکه تولید آیسکریم و لبنیات با نام هرات آیسکریم در سال 1382 در شهر هرات تاسیس شد.
نخستین فابریکه تولید آیسکریم و لبنیات با نام "هرات آیسکریم" در سال 1382 در شهر هرات تاسیس شد.
مدیر عامل این شرکت صنعتی به من گفت: "ما با دریافت روزانه 50 کیلو گرام شیر فعالیت خود را شروع کردیم، اما حالا این ظرفیت را تا 15 تن شیر افزایش دادیم."
به گفته فیضی، این شرکت در قطعه زمینی به مساحت 25 هزار متر مربع ساخته شده است.
در داخل شرکت نیز بیش از 300 کارگر مشغول به کار هستند و بیش از 1000 نفر هم در بیرون از فابریکه، غیر مستقیم با شرکت کار می کنند؛ بسیاری از گاوداران، دهقانان، کارگران عادی و نمایندگی های فروش در ولایت های مختلف با هرات آیسکریم همکاری دارند.
 از مدیر عامل شرکت هرات آیسکریم پرسیدم که شیر را از کجا تهیه و به فابریکه منتقل می کنند، او به من گفت: "ما شیر را از قریه جات و محلات مختلف ولایت هرات می گیریم. در ولسوالی ها هم سایت های جمع آوری شیر داریم. از هر منطقه روزانه در حدود 500 کیلو تا 5000 کیلوگرام شیر جمع آوری شده و صبح ها به فابریکه تحویل داده می شود. ما به روشی کاملا علمی این شیرها را تست کرده و بعد هم می دهیم تا پروسس شده و آیسکریم یا محصولات لبنی دیگر تولید شود."
هرات آیسکریم در تمام ولایت های افغانستان محصولات خود را عرضه می کند: کابل، قندهار، غزنی، لوگر، حتی در ولایت های نا امنی مثل هلمند و بسیاری از ولایت های دیگر. همچنین در بسیاری از ولسوالی های کشور نیز محصولات این شرکت ارسال می شود
پرسش بعدی من در مورد صادرات بود، فیضی در پاسخ گفت هرات آیسکریم تلاش می کند که در آینده نزدیک به خارج از کشور، از جمله به آسیای مرکزی صادرات داشته باشد.
سال ها جنگ در افغانستان تمام زیربناهای اقتصادی را نابود کرده است.
من، به عنوان نماینده نسلی که در غربت متولد شده و رشد کرده ام، با دیدن این فابریکه صنعتی منظم و پیشرفته بسیار شادمان شدم؛ دیدن افغانستان از این زاویه برای من تجربه ای به یادماندنی بود.
چراغی که به خانه رواست!
مدیر عامل فابریکه هرات آیسکریم می گوید: "دولت همکاری خاصی با ما ندارد."
به گفته او این فابریکه با سرمایه شخصی ایجاد شده است.
از فیضی در مورد مشکلات شرکت اش پرسیدم، او گفت: "ما در مورد تامین آب و برق و همچنین امنیت مشکلاتی داریم. چند روز قبل یک انبار مواد خام هرات آیسکریم طعمه حریق شد که ارزش آن بیش از 700,000 دالر بود. این موضوع ضایعه ای بزرگ برای مردم و امنیت شهر بود. روی همه ما تاثیرات بدی گذاشت."

به گفته فیضی در حدود 12 میلیون دالر در این فابریکه سرمایه گذاری شده است.
با این گفته های آقای فیضی باز هم در مورد دولت افغانستان فکر کردم. بیش از 12 سال از ایجاد این دولت می گذرد.
میلیاردها به افغانستان کمک شده است؛ اما دولت چه مقدار از این پول ها را برای مردم و ساختن زیربناها در افغانستان هزینه کرده است؟!
این دولت به مخالفان مسلحی که هر روز زنان و کودکان را سلاخی می کنند میلیون ها دالر پرداخت می کند تا به روند صلح بپیوندند.
به گفته فیضی در حدود 12 میلیون دالر در این فابریکه سرمایه گذاری شده. همان طور که گفته شد سرمایه گذاری کاملا شخصی است؛ مردم نیز با این شرکت همکاری دارند؛ مثلا در جمع آوری شیر، در بخش فروش و یا در بخش های دیگر.
همکاری "یو اس آی دی"
مدیر عامل فابریکه هرات آیسکریم می گوید که "یو اس آی دی" به ما کمک های تخنیکی می کند.
او می گوید که از کشورهای دیگر کمک مالی خاصی به این شرکت نشده است.
به گفته فیضی، یو اس آی دی با فابریکه هرات آیسکریم در بخش ماشین آلات همکاری می کند. همچنین در بخش مدیریتی نیز با فابریکه همکاری داشته و به شرکت معلومات علمی می دهد.
 فیضی تاکیدد کرد که هدف از تاسیس این فابریکه ایجاد اشتغال برای مردم فقیر و فاقد کار بوده است و این کارخانه به گفته فیضی دو شیفت کار می کنیم."
این فابریکه نمایندگی های عمده ای در کابل و 4 ولایت دیگر دارد و از طریق این مراکز، ولایت های دیگر را هم تحت پوشش محصولات خود قرار می دهد.
قبل از تاسیس این فابریکه در هرات، آیسکریم از کشورهای همسایه ای چون ایران به این شهر وارد می شد، اما با ایجاد این فابریکه، دیگر از کشورهای همسایه آیسکریم وارد هرات نمی شود.
با این حال محصول لبنی یی چون ماست هنوز هم از بیرون کشور به هرات وارد می شود.
هرات آیسکریم تنها فابریکه "آیسکریم" در شهر هرات است، اما در چند ولایت دیگر از جمله در کابل و قندهار شرکت های آیسکریم وجود دارند.
از فیضی در مورد مشکلات امنیتی، بعد از سال 2014 و آینده سرمایه گذاری در فابریکه هرات آیسکریم پرسیدم. او چنین گفت: "در افغانستان همین حالا هم نا امنی و نگرانی وجود دارد، اما ما برای بعد از 2014 نگرانی خاصی نداریم."
فیضی گفت که اعضای رهبری شرکت کوشش فراوانی انجام دادند تا بتوانند در بازار آزاد، بسیاری از رقبای خارجی را پشت سر بگذارند. به گفته او این روند در آینده هم ادامه خواهد داشت.
یکی از باشندگان هرات نیز به من گفت که محصولات این فابریکه از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است، برای همین از ماست های خارجی که در بازار هرات زیاد هم است استفاده نمی کند.
من این موضوع را پس از نان چاشت به تجربه دریافتم؛ زیرا ماستی که خوردم تولید خود همین فابریکه بود و طعم بسیار خوبی هم داشت.
این فابریکه برای تولید ماست های خود از شیر تازه استفاده می کند. یا مواد دیگری که در تولید محصولاتش به کار می برد کاملا استاندارد بوده و از خارج وارد می شود.
از فیضی دو باره پرسیدم که دولت چگونه می تواند به تولید کنندگانی مثل شما کمک کند، او گفت: "ما از دولت می خواهیم که از ورود محصولات بی کیفیت خارجی به کشور جلوگیری کند، تا ما بتوانیم محصولات با کیفیتی تولید کرده و آنها را به فروش برسانیم و سطح اقتصاد مردم و کشور را بالاتر ببریم."
به گفته مدیر عامل این فابریکه بسیاری از ارگان های دولتی، دونرها و موسسات خارجی از فابریکه هرات آیسکریم و روش تولید محصولات آن بازدید کرده اند.
محصولات این فابریکه با سیستم بسیار پیشرفته ای تولید می شود.

فیضی می گوید که دولت مردان امکاناتی در اختیار دارند که می توانند جلو ورود کالاهای خارجی را بگیرند؛ مثلا می توانند تعرفه کالاهای خارجی را بالا ببرند.

به گفته او دولت همچنین می تواند مرزها را به شدت کنترل کند تا کالاهای خارجی، غیرقانونی وارد کشور نشود و تولید کنندگان داخلی بتوانند تولیدات خود را در بازارهای داخلی به فروش برسانند. از طرف دیگر برای بیکاران هم در کشور کار ایجاد می شود.
افغانستان: کشوری نوپا در عرصه صنعت با مالیات بالا
فیضی می گوید که افغانستان کشور نوپایی در زمینه تولیدات صنعتی است؛ دولت سرمایه گذاران را تشویق کرده و تسهیلاتی را برای آنان در نظر بگیرد؛ مثلا 10 سال به سرمایه گذاران معافیت مالیاتی بدهد.
به گفته فیضی دولت می تواند برای تشویق تولید کنندگان داخلی مالیات ها را کم کند، کاری که بسیاری از کشورهای در حال توسعه برای رشد تولیدات داخلی خود انجام می دهند.
فیضی گفت: "ما این موضوع را با مقامات دولتی در میان گذاشته ایم، از جمله با وزیر مالیه هم نشست هایی داشته ایم. ما از زمان تاسیس فابریکه تا اکنون همواره مالیات خودمان را پرداخت کرده ایم. از طرف دولت هیچ کمکی به ما نشده است، مثلا تعرفه های گمرکی مواد خامی را که وارد کشور می کنیم هرگز پایین نیاورده یا ما را از پرداخت مالیات بالا معاف نکرده است."
از آقای فیضی در مورد نیروی کار متخصص در کشور پرسیدم، او به من گفت که ما از این بابت مشکلات فراوانی داریم، نیروی تخنیکی نداریم، به همین دلیل هم مجبوریم از پاکستان کارگر های مسلکی بیاوریم.
مدیر عامل این فابریکه تولید آیسکریم و محصولات لبنی همچنین گفت که شرکت در آینده ای نزدیک محصولات جدیدتری را تولید کرده و وارد بازار خواهد کرد.
به گفته او 40 درصد دستگاه های فابریکه هرات آیسکریم، به دلیل کمبود برق خاموش است.
فیضی می گوید که اگر مشکل برق ما حل شود، ما می توانیم این 40 درصد دستگاه های خاموش خود را فعال کرده و در حدود 200 نفر دیگر را هم استخدام کنیم. همین طور هزاران شغل دیگر در بیرون از کارخانه ایجاد می شود و مالداران هم تشویق به تولید زیادتر شیر می شوند."
از فیضی پرسیدم که دولت در زمینه تامین امنیت شهرک صنعتی هرات چه اقداماتی را انجام داده است، او گفت: "در این شهرک صنعتی 700 فابریکه وجود دارد؛ با این حال فقط 3 پولیس برای تامین امنیت در این شهرک وجود دارند. ما از ارگان های دولتی می خواهیم که در این زمینه به ما کمک کنند، تا ما بتوانیم با روحیه ای آرام کار کنیم."
حاشیه های سفر به هرات
"یو اس آی دی" زمینه دیدار ما را از فابریکه هرات آیسکریم فراهم کرد؛ تمام برنامه ریزی های سفر ما هم به هرات و دیدار از این شرکت بر عهده یو اس آی دی بود.
ما از بخش های مختلف این فابریکه دیدن کردیم و با نحوه تولید آن از نزدیک آشنا شدیم. بسیار جای تعجب بود که چنین فابریکه ای را در افغانستان می دیدیم؛ آن هم با این همه نظم، دقت و کیفیت محصولات.
من فکر می کنم که اگر مردم کشور با این فابریکه و نحوه تولید آن آشنایی پیدا کنند، برای تقویت خودباوری و اعتماد به نفس آنها بسیار جالب و شگفت انگیز خواهد بود.
اولین بخشی که از آن بازدید کردیم، بخش ورود شیر به کارخانه بود. در این بخش شیر را با ظروف بسیار خاصی از سایر نقاط جمع آوری کرده و به شرکت انتقال می دادند.
در بخش بعدی این شیرها را در آزمایشگاه بسیار پیشرفته ای مورد آزمایش قرار می دهند تا از هرگونه آلودگی و میکروبی پاک بوده و سالم باشد.
بعد از این مرحله، مراحل دیگری هم وجود داشت تا سرانجام انواع آیسکریم و محصولات لبنی تولید می شد. بهداشت کارخانه هم بسیار قابل توجه بود.
هنگام دیدار از کارخانه در همان ابتدا لباس های بهداشتی خاصی را پوشیدیم که سفید رنگ بود.
علاوه بر کارگران مرد، کارگران زن هم در کارخانه دیده می شدند که از سنین مختلفی بوده و شمار شان هم نسبتا زیاد بود.
از نکات دیگری که من با دقت به آن توجه کردم موضوع امنیت در فابریکه بود. شمار گاردهای امنیتی این فابریکه حتی از تعداد نیروی پولیس مستقر در شهرک هم بیشتر بود.
ما در این سفر پنج نفر بودیم. 2 خبرنگار و یک فیلم بردار؛ مسئول برنامه ریزی ما آقای لودین و یک خانم امریکایی زیبابی بود که هرازگاهی با لبخند به ما نگاه می کرد و حرف می زد.
هواپیمای کوچکی برای ما در نظر گرفته بودند؛ نامش را نمی دانم و هم سعی نکردم از کسی بپرسم، اما گنجایش این هواپیما شاید در حدود 15 تا 20 نفر بود.
چند مامور امنیتی هم همراه ما بودند و به دقت از ما محافظت می کردند؛ بسیار جالب بود که شمار این ماموران با تعداد نظامیان پولیس شهرک صنعتی هرات برابر بود.
پرواز در حدود 1 ساعت و چهل و پنج دقیقه طول کشید و کمی خسته کننده بود و همسفران من هم از این بابت به شدت گله داشتند.
در فرودگاه بین المللی هرات افرادی منتظر ما بودند که به محض پیاده شدن ما از هواپیمای کوچک مان به ما خوش آمد گفتند.
چند نفرشان از باشندگان هرات و تعداد دیگرشان اتباع ایالات متحده آمریکا بودند.
درسی زوتر، خانم آمریکایی کنسولگری ایالات متحده با لبخند به ما دست داد و گفت: "ولکام این هرات."
آن سوتر، بیرون از فرودگاه موترها برای انتقال ما آماده بودند.